خبر جدید | تمدید قرارداد سامسونگ و AMD برای استفاده از گرافیک‌های Radeon در تراشه‌های Exynos | مایفون مگ

واحد خبر مایفون مگ : کمپانی سامسونگ الکترونیکس در روز پنج‌شنبه 6 آوریل 2023 (17 فروردین 1402) از توافق‌نامه‌ای چندساله با AMD برای ادامه دسترسی به مالکیت معنوی (IP کوتاه‌شده Intellectual Property) محصولات گرافیکی Radeon این شرکت خبر داده است. این دو مجموعه پیش‌تر و در سال 2019 میلادی قراردادی را امضا کرده بودند که بر اساس آن AMD مجوز استفاده از مالکیت معنوی تراشه‌های گرافیکی خود را بر اساس معماری RDNA به سامسونگ داده بود تا در گوشی‌های هوشمند و سایر دستگاه‌های همراه به کار گرفته شود. از آن زمان، سامسونگ فناوری انحصاری AMD و معماری گرافیکی Radeon را در تراشه‌های Exynos و گوشی‌های هوشمند خود مورد استفاده قرار داده است.

توافق جدید دو شرکت در واقع ادامه‌ای بر قرارداد قبلی به حساب می‌آید که مطابق آن در چند نسل از تراشه‌های Exynos از پردازنده‌های گرافیکی Radeon استفاده خواهد شد. به گفته ابرشرکت کره‌ای، اکنون امکان افزودن «گرافیک در سطح کنسول‌های بازی با مصرف بهینه انرژی» به شمار بیشتری از دستگاه‌های همراه فراهم خواهد شد.

همان طور که اشاره شد، این توافق‌نامه ادامه همکاری، 4 سال پس از قرارداد اولیه سامسونگ و AMD در ژوئن 2019 صورت می‌گیرد. در آن قرارداد سامسونگ مجوز استفاده از تراشه‌های گرافیکی Radeon را برای به‌کارگیری در پردازنده‌های پرچم‌دار Exynos خود به دست آورد. امری که بیش از همه برای تحکیم و توسعه جایگاه این شرکت در بازار تراشه موبایل صورت گرفت تا با استفاده از محصولات گرافیکی پیشرفته Radeon و دسترسی به ویژگی‌های جدیدتر و طراحی کارآمدتر آن‌ها، با سرعتی بیش‌تر از توان داخلی کمپانی، به موفقیت دست یابد. توافق اولیه دو شرکت به ارائه چیپ‌ست Exynos 2200 و پردازنده گرافیکی یکپارچه Xclipse 920 مبتنی بر معماری RDNA 2 انجامید. محصولاتی که سامسونگ با تکیه بر آن‌ها توانست ویژگی‌های پیشرفته و در سطح رایانه‌های شخصی، همچون رهگیری نور (ray tracing) سخت‌افزاری و سایه‌زنی با نرخ متغیر (VRS کوتاه‌شده variable rate shading) را در گوشی‌های خانواده Galaxy S22 به کاربران ارائه دهد. در واقع، چنان که AMD و سامسونگ در خبر همکاری خود تصریح کرده‌اند، Xclipse نخستین پردازنده گرافیکی موبایلی محسوب می‌شود که به رهگیری نور سخت‌افزاری مجهز شده است.

با این حال Exynos 2200 در مجموع تراشه ضعیفی از کار درآمد. این پردازنده نخستین بار در برخی از نسخه‌های بین‌المللی گوشی‌های هوشمند سری Galaxy S22 مورد استفاده قرار گرفت و به گرافیک AMD RDNA 2 مجهز شده بود. با این حال، ارائه گزارش‌هایی از گرم شدن بیش از حد این گوشی، یکی از عواملی بود که سبب شد کمپانی کره‌ای در تازه‌ترین نسل گوشی‌های Galaxy S23 از عرضه نسخه مبتنی بر چیپ‌ست Exynos صرف نظر کند.

به علاوه، اشکالات متعددی در این پروسسور وجود داشت که مهم‌تر از همه، ایرادات عملکردی تراشه‌های تولید شده با لیتوگرافی ساخت 4 نانومتری سامسونگ نسبت به رقیب قدر این شرکت یعنی کمپانی تایوانی TSMC است. همان طور که می‌دانید تراشه Snapdragon 8 Gen 1 نیز با لیتوگرافی 4 نانومتری سامسونگ ساخته شده است، اما روند تولید نامطلوب و نرخ بازدهی پایین این تراشه با رقمی معادل 35 درصد، کوالکام را به استفاده از محصولات TSMC تراشه‌ساز تایوانی، ترغیب کرد؛ چنان که شرکت آمریکایی برای ساخت Snapdragon 8+ Gen 1 به جای سامسونگ فرآیندهای نسل میانی TSMC را مورد استفاده قرار داد.

در حالی که سامسونگ در حال حاضر در زمینه طراحی و تولید پردازنده‌های رده ‌بالا شکافی یک ساله با رقبای خود دارد، رسانه‌ای کردن قرارداد تازه از سوی این شرکت نشان می‌دهد که توسعه بیشتر تراشه‌های Exynos همچنان در دستور کار مدیران کمپانی قرار دارد. امری که نگرانی‌ها درباره آینده همکاری شرکت کره‌ای با AMD را که در چند سال گذشته به نتایج متفاوتی انجامیده، فرونشانده است. از این رو نیاز به مجوز استفاده از محصولات گرافیکی AMD در ادامه مسیر نیز وجود خواهد داشت؛ امری که به تمدید قرارداد پیشین انجامیده است. در واقع با وجود تمام مشکلات Exynos 2200، تمدید قرارداد سامسونگ و AMD نشان می‌دهد که غول کره‌ای همچنان به استفاده از معماری گرافیکی AMD در طولانی‌مدت متعهد است و تولید گرافیک‌های هم‌خانواده با Xclipse 920 در آینده نیز ادامه خواهد یافت.

البته خبر تمدید همکاری این دو شرکت با جزئیات چندانی همراه نبود. بر اساس اخبار منتشرشده، AMD مجوز به‌کارگیری «چندین نسل» از مالیکت معنوی پردازنده‌های گرافیکی Radeon را در اختیار سامسونگ قرار داد داده و کمپانی کره‌ای نیز از این حق مالکیت در «مجموعه گسترده‌ای از تراشه‌های Exynos» استفاده خواهد کرد. در واقع در اخبار ارائه‌شده، هیچ اشاره‌ای به معماری ساخت، جدول زمانی یا حتی تعداد تراشه تولیدی احتمالی هم نشده است. از این رو نمی‌توان در این مرحله از چندوچون دقیق تراشه‌های آتی سامسونگ آگاهی یافت.

در نهایت،به نظر می‌رسد این خبر رضایت AMD از ادامه کسب‌وکار فروش حق مالکیت معنوی را نشان می‌دهد. در واقع، قراردادهای مرتبط با پروسسورهای نیمه‌سفارشی کنسول‌های بازی و همکاری با سامسونگ، موفقیت معماری پردازنده‌های گرافیکی AMD را در مقایسه با سهم بازار آن در حوزه رایانه‌های شخصی نشان می‌دهد. از این رو با آن که طراحی و بهبود تراشه گرافیکی برای دیگر تولیدکنندگان تراشه با برخی هزینه‌ها همراه است، اما روند پیوسته و تضمین‌شده درآمد را نیز برای کمپانی به ارمغان می‌آورد و همین امر را می‌توان دلیل ادامه این سیاست دانست.